1. ANTREPO VE TÜRLERİ


1.1. Antrepo Nedir?
Antrepo, Fransızca’dan dilimize geçmiş bir kelimedir. Kelime anlamı, gümrüklere gelen ticari esyanın konulduğu, korunduğu yer, ardiyedir. Antrepo gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranacak kosulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yerlere denir. Ayrıca antrepolar esyanın gümrük mevzuatında düzenlenen şekilde konulması hâlinde süresiz kalabildiği ve eşyanın antrepoda kaldığı süre içinde eşyaya terettüp eden vergilerin ödenmediği bir gümrük rejimidir.

Bu rejimi ve olayın işleyişini şu şekilde açıklamak mümkündür:
İthalatçı konumundaki bir firma, üçüncü ülke menşeli bir malın topluluk dışı bir ülkeden ithali esnasında malın tamamını ülkesine sokarak bütün ithalat vergilerini ödemek istemiyorsa malları bir gümrük antreposuna yerleştirmek suretiyle ithalat vergisini ödemez. Sadece malların bulunduğu süre için antrepoya ardiye masrafı öder. Malları yurt içinde müşteri bulup sattıkça parti parti antrepodan çeker ve ithalat vergisini her parti mal için öder. Diğer bir ifade ile ithalatçı, bu rejim sayesinde üçüncü bir ülkeden satın aldığı malları fiili olarak ithal etmesine karşın, resmî olarak ithal etmemiş kabul edilmektedir. Bu da ona ithalat vergisi, resim ve harç gibi benzeri masrafları erteleme imkânı tanımaktadır.

1.2. Antrepo Çeşitleri

Antrepolar; gümrük gözetimi altında bulunan esyanın veya izin verildiği durumlarda ihraç eşyasının konulduğu genel ve özel antrepolar olmak üzere ikiye ayrılır.

 II. Genel antrepo: Esyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolarıdır. Genel antrepolar A, B, F tipi olmak üzere kendi arasında 3’e ayrılır.
• A tipi antrepo: İşletmecisinin stok kayıtlarını tuttuğu ve antrepoya konulan eşyada herhangi bir noksanlık olması hâlinde gümrük vergileri ödemekten sorumlu olduğu genel antrepo tipidir.
• B tipi antrepo: Antrepoya konulan eşyadan Gümrük Kanunu’nun 97. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kullanıcının sorumlu olduğu, antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği genel antrepo tipidir. Antrepo işletmecisinin sorumluluğu sınırlıdır. Antrepo işletmecisi sadece antrepoyu kiralar. Antrepo stok kayıtları tutulmadığından beyanname ve belgeler gümrük kontrolüne esas teşkil eder.
• F tipi antrepo: Gümrük idarelerince işletilen genel antrepo tipidir.

 I. Özel antrepo: Sadece antrepo isletmecisine ait esyanın konulabildiği gümrük antrepolarıdır. Özel antrepolar C, D, E tipi olmak üzere kendi arasında 3’e ayrılır.
• C tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısı aynı kişi olan ve antrepoya alınan eşyadan bu kişinin sorumlu olduğu özel antrepo tipidir.
• D tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanunu’nun 104. maddesinin üçüncü fıkrasının uygulandığı özel antrepo tipidir. Eşyanın antrepoya alındığı tarihteki kıymet miktarı dikkate alınarak vergiler hesaplandığından buralara konulan eşya, basitleştirilmiş usul ile serbest dolaşıma sokulabilir.
• E tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanunu’nun 93. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, izin hak sahibinin depolama yerinin antrepo addedildiği veya depolama yeri olmasa dâhi, eşyaya antrepo rejimi hükümlerinin uygulandığı özel antrepo tipidir.