1.DEPO KAVRAMLARI VE TÜRLERİ


1.1. Depo ve Depo Elemanının Tanımı ve Önemi

Depo; ürünlerin ham madde aşamasından üretim ortamına, oradan da tüketim merkezlerine dağıtımına kadar olan bütün bir faaliyetler dizisinin gerçekleştirilmesinde stratejik rol oynayan ara noktalardır. Tedarikçiler, üreticiler, dağıtıcılar ve perakendeciler için depoların önemi büyüktür. Ayrıca uluslararası ticarette ithalat, ihracat ve gümrük süreçlerinde eşyaların muhafaza edildiği, stoklandığı, korunduğu ve taşımaya hazır hale getirildiği açık veya kapalı alanlara gereksinim bulunmaktadır.

1.2. Depo İşlemleri

Günümüzde depo işlemleri malı saklamak ve korumak işlevinin yanında malı özelliklerine, müşteri tiplerine ve sözleşme esaslarına göre sınıflandırmak, kalite kontrol, ambalajlama, barkod ve etiketleme yaparak sevkiyata hazır hale getirmek ve bilgisayar ortamında stok hareketlerinin kaydını tutmak ve ilgili taraflar (gönderen, alıcı, müşteri, üretici vs.) ile haberleşme sağlamaktır.

Genel hatlarıyla depoda yapılan işlemleri şu şekilde sıralandırabiliriz:

• Depolama alanını iş süreçlerine uygun üretken ve verimli hale getirmek
• Gönderen veya üreticiden malları teslim almak
• Malların depoya boşaltılması, stoklamak ve birleştirmek
• Depo içerisinde forklift, raf ve paletlerden yararlanmak
• Depo içinde bilişim (bilgisayar, iletişim, ve barkod vb.) teknolojilerden yararlanmak
  • Malları depo içinde uygun bir şekilde istiflemek, raflamak ve saklamak
  • Depo içi ısı, nem, ses, ışık vb. risk faktörlerini asgari seviyede tutmak
  • Müşteri siparişlerine göre malların konsolidasyonunu yapmak
  • Sevkiyat öncesinde malları ambalajlamak ve etiketlemek
  • Malları yükleme ve sevkiyat için hazır hale getirmek
  • Malları taşıma türlerine göre uygun araçlarla göndermek

1.3.  Depolamanın Tanımı, Gereği ve Faydaları

1.3.1. Depolama

Malların bir nedenle elde edilmesinden gereksinim duyulacağı zamana kadar saklanmasına depolama diyebiliriz.

Malların depolanması

Depolamaya daha dar bir açıdan bakârsak bir işlem ya da bir süreç gibi algılayabiliriz.

Maliyet kontrolüne önem veren bakış açısı ise depolamayı yönetimin anahtar unsuru olarak çok daha farklı bir şekilde öne çıkâracaktır.

1.3.2. Depolamanın Gereği

Gereksinim duyularak satın alınan malların bir şekilde saklanması ve satılan malların en kısa sürede teslim edilmesi gerekmektedir. Depolama ile mallar güvenli bir şekilde saklanabilir ve kısa bir sürede teslim edilebilir.

Herhangi bir ürünün “kalite ve fiyat” dışında önem taşıyan iki özelliği vardır. Bu özellikler “fayda ve bulunabilme” dir.

Fayda ürünün istenen hizmeti vermesini sağlayan tasarımı ve yapısı ile belirlenmiştir.

Bulunabilme; ürünün gerekli olduğu yerde ve ihtiyaç duyulduğu zaman bulunabilmesidir.

Müşteri satın aldığı malı zamanında (istediği zamanda) teslim alabilirse hem faydayı hem de bulunabilirliği satın almış olacaktır. Bir işletme için fayda kadar ürünün bulunabilirliğini sağlamak çok önemlidir.

Çağdaş lojistik anlayışında müşteri odaklı işletme anlayışı ile hareket etmek zorunluluğundan dolayı eski anlayışta olduğunun aksine “malın bulunabilirliği ve dolayısıyla depolama üzerinde” müşteri adına çok daha fazla durulmaktadır.

Günümüzde “malın bulunabilirliği” ve daha da ötesinde “malın istenen özel koşullarda bulunabilirliği” çok önemli bir özellik olarak fayda ile birlikte öne çıkmaktadır.